Przewodnik po Warmii i Mazurach

Informacje organizacyjne

Oba powyższe regiony możemy zwiedzać w ramach co najmniej dwudniowego zlecenia, na przykład w ramach objazdu paru regionów.

Ziemia chełmińska, w skład której wchodzi ziemia lubawska, znajduje się w większości w sąsiednim kujawsko-pomorskim. Ten niewielki obszar naszego województwa jest zdecydowanie wyjątkowy. To najbardziej polski fragment, nie zaliczany do Ziem Odzyskanych. Oznacza to, że mieszkańcy w większości nie są potomkami przesiedleńców, wytworzyli swoją lokalną gwarę i są bardzo dumni ze swego pochodzenia.

Ten niewielki fragment naszego województwa zaskakuje pofalowanym krajobrazem oraz spokojnymi uroczymi miasteczkami. Największe z nich to Nowe Miasto Lubawskie, najmniejsze miasto powiatowe w warmińsko-mazurskim. Jest otoczone wysokimi wzgórzami oraz ma zachowany średniowieczny układ miejski z fragmentem murów miejskich oraz dwiema bramami. Co ciekawe, na rynku, w centralnym miejscu, nie stoi ratusz, lecz kościół ewangelicki. Co więcej, nie pełni już roli świątyni tylko... kinoteatru! To najprawdopodobniej najbardziej niezwykła tego typu placówka w regionie. Warto też zobaczyć gotycki kościół św. Tomasza, który jest rzadkim przykładem w województwie bazyliki (a nie hali).

Tuż obok znajduje się malowniczo położony Kurzętnik. W oczy rzuca się przede wszystkim Kurza Góra z gigantyczną platformą widokową oraz stokiem narciarskim. Naprzeciwko, na szczycie wzgórza, można zobaczyć ruiny zamku biskupa chełmińskiego.

Historyczną stolicą regionu jest Lubawa, w której swoją siedzibę mieli biskupi chełmińscy. To właśnie tutaj Mikołaj Kopernik został przekonany przez swojego przyjaciela Tiedemanna Giese, biskupa chełmińskiego, by wydał drukiem swoje dzieło "O obrotach...". Lubawski zamek nie zachował się w całości, lecz jego ruiny zostały zmyślnie przekształcone w nowoczesne Lubawskie Centrum Aktywności Społecznej. Warto przespacerować się po miasteczku, by zobaczyć fragmenty murów miejskich, park "Łazienki Miejskie", gotycki kościół św. Anny, a zwłaszcza drewniany kościółek św. Barbary z niesamowitym klimatem wewnątrz.

Listę miasteczek zamyka Lidzbark. Uwaga! Nie mylimy go z Lidzbarkiem Warmińskim, co czasem zdarza się grupom wycieczkowym. Można tu zobaczyć m.in. Muzeum Pożarnictwa, grodzisko pruskie oraz malownicze jezioro Lidzbarskie.

Niewielka ziemia chełmińska ma na swoim terenie aż trzy parki krajobrazowe, czyli tyle samo, ile znacznie większe Mazury! Są to Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy, Brodnicki Park Krajobrazowy oraz Welski Park Krajobrazowy. Ten ostatni może w szczególności zainteresować kajakarzy. Płynie przez niego popularna do spływania rzeka Wel, która słynie w jednym miejscu z bardzo szybkiego nurtu o wiele znaczącej nazwie "Piekiełko".

Zaintrygowani? Zapraszam do kontaktu i chętnie pokażę Wam te i inne niezwykłe miejsca!

Atrakcje ziemi chełmińskiej

Atrakcje Barcji i Natangii

Barcja i Natangia, czyli tereny dawniej określane po prostu jako Prusy Dolne, leżą na Nizinie Staropruskiej i mocno różnią się krajobrazowo od reszty województwa. Niemal nie występują tu jeziora ani wzgórza, a obszarów leśnych jest mniej niż na południu. Mamy tu wielkie otwarte przestrzenie z polami po horyzont oraz... bardzo mało mieszkańców. To zdecydowanie najmniej odkryty turystycznie region warmińsko-mazurskiego, kuszący tajemnicą opuszczonych wiosek oraz dworków świadczących o dawnym bogactwie tych terenów. Granicą między Barcją oraz Natangią jest rzeka Łyna, lecz ciężko jest wytyczyć dokładne zachodnie granice z Mazurami.

Największym miastem tego obszaru są Bartoszyce (większy Kętrzyn bywa częściej zaliczany do Mazur). Położone nad Łyną należą zarówno do Barcji, jak i Natangii, a w czasach Prus Książęcych były drugim po Królewcu najważniejszym miastem Księstwa Pruskiego. Ich symbolem jest gotycka Brama Lidzbarska, w której działa centrum informacji turystycznej. Wyjątkowy na tle reszty województwa jest bazylikowy, a nie halowy, kościół farny, także gotycki.

Drugim największym miasteczkiem jest senne Górowo Iławeckie. To jedyne miasto w warmińsko-mazurskim, gdzie stojąc na rynku przy ratuszu, widać pola uprawne pod miastem. W Górowie Iławeckim oraz generalnie na północy województwa, mieszka dużo potomków Ukraińców przesiedlonych w ramach akcji "Wisła" i świadectwem tego jest między innymi dawny główny kościół ewangelicki w mieście, zaadaptowany przez grekokatolików.

Przed wojną tereny te określano jako Prusy Dolne, które ciągnęły się aż do Królewca. Był to najbogatszy i najlepiej rozwinięty region dzisiejszego warmińsko-mazurskiego. Po przecięciu go granicą polsko-rosyjską bardzo mocno podupadł, lecz wciąż można odnaleźć świadectwa dawnej wielkości. Są nimi między innymi pałace, a moim zdaniem najpiękniejszy jest kompleks pałacowy w Galinach, obecnie hotel. Jednak zdecydowana większość tych budynków nie przetrwała w tak dobrym stanie, co powinno ucieszyć pasjonatów ruin i opuszczonych miejsc.

A może chcesz kupić sobie dawny zamek krzyżacki? Za klika milionów złotych można stać się posiadaczem imponującej warowni w Barcianach.

Warmińsko-mazurskie to nie tylko Warmia i Mazury. To także krainy o tak tajemniczych nazwach, że nawet mieszkańcy mają czasem problem by je poprawnie wymienić. Leżące na północy województwa Barcja i Natangia to najmniej poznany turystycznie obszar naszego województwa, pełen zaginionych wiosek i otwartych przestrzeni. Ziemia chełmińska zaś to maleńki fragment warmińsko-mazurskiego, który obfituje w parki krajobrazowe. Odkryj najmniej znane fragmenty naszego województwa!